نهمین کنگره بین المللی فرهنگ ترک
نهمین کنگره بین المللی فرهنگ ترک برگزار شد.
مرکز فرهنگی آتاترک وابسته به بنیاد عالی فرهنگ، زبان و تاریخ آتاترک، نهمین کنگره بین‌المللی فرهنگ ترک را با عنوان «میراث فرهنگی ترک در خارج از کشور: حوزه قبرس» در شهر نیکوزیا پایتخت جمهوری ترک قبرس شمالی در تاریخ ۲۱ تا ۲۳ اکتبر ۲۰۲۱ برگزار کرد. این کنگره که در بیست و یکم اکتبر در خانه فرهنگی عرب‌احمد با حضور مقامات عالی دولتی ترکیه و جمهوری ترک قبرس شمالی آغاز شد، سه روز به طول انجامید. در نهمین کنگره بین‌المللی فرهنگ ترک میراث فرهنگی ملموس و ناملموس ترک در قبرس از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت و مقالاتی تحت عناوین ادبیات، فولکلور، معماری، موسیقی، تاریخ هنر، میراث فرهنگی ناملموس، تاریخ، روابط بین‌الملل، اوقاف و بنیادهای فرهنگی ارائه شد. این کنگره در ۱۲ جلسه با حضور ۵۰ محقق سرشناس عرصه فرهنگ در حوزه قبرس برگزار شد و در خاتمه با یک جلسه ارزیابی که در روز شنبه ۲۳ اکتبر ۲۰۲۱ برگزار شد، به کار خود پایان داد.
دکتر زکی اراسلان رئیس مرکز فرهنگی آتاترک سخنرانی ارزیابی و نتیجه گیری نهمین کنگره فرهنگ ترک را در جلسه اختتامیه ارائه داد. خلاصه این سخنرانی به شرح زیر است.
در نهمین کنگره فرهنگ ترک تمدن و فرهنگ قبرس، که از زمان فتح آن در سال ۱۵۷۱ مهد تمدن های مدیترانه شرقی بوده و ردپای فرهنگ و هنر غنی و بی بدیلی را در خود دارد؛ به طور جامع تحت عناوین اصلی «هنر، ادبیات، معماری، موسیقی، بنیادها و هویت فرهنگی» با مشارکت متخصصان این حوزه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در طول کنگره مقالات ارزشمندی در زمینه های میراث فرهنگی ملموس منطقه قبرس مانند مساجد، مدارس، کتابخانه‌ها، بازارها، بازارهای سرپوشیده و خانه‌های سنتی ترک و همچنین میراث فرهنگی ناملموس مانند آثار ادبی، داستان‌های عامیانه، گویش‌ها، ترانه ها، هنرهای تجسمی و صنایع دستی ارائه شد.
در نشست های مختلف این کنگره و در چهارچوب سرخط های کلی موضوعات تخصصی و مهمی همچون معماری مساجد در قبرس، سازه‌های دفاعی، حمام‌ها و کتابخانه‌های دوران عثمانی و مولویخانه لفکوشا همچنین ترانه های مشترک قبرس و ترکیه، سنت های مراسمات عزاداری و عروسی آناطولی که در فرهنگ عامیانه قبرس منعکس شده است، ردپای سنت های ترکان و زندگی روزمره در داستان‌های عامیانه قبرس، گویش‌های قبرسی و ارتباط آنها با گویش‌های آناطولی به طور جامع مورد بررسی قرار گرفت.
در عین حال در این نشست ها میراث ادبی ۴۵۰ ساله زبان ترکی در قبرس و ادبیات معاصر قبرس ترک از دیدگاه‌های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. موضوعاتی مانند صنایع دستی قبرس، نسخه‌های خطی تذهیب شده، آثار هنری ترکی-اسلامی قبرس و بُعد معنوی موسیقی ترکی قبرسی از موضوعات دیگری بود که به بحث و بررسی گذاشته شد.
در راستای نشست های علمی این کنگره مسائل مربوط به میراث فرهنگی- سیاسی قبرس شمالی به همراه مشکلات فعلی و راه‌حل‌های بالقوه مورد بحث قرار گرفت و نقش نهادها و سازمان های مختلف در پایه گذاری و رشد تمدن ترک بررسی شد.
در این کنگره میراث فرهنگی قبرس شمالی که از زمان فتح آن در سال ۱۵۷۱ گهواره تمدن ترک در مدیترانه شرقی بوده است، از همه جنبه‌های ممکن مورد بررسی قرار گرفت. از این نظر حفظ میراث فرهنگی قبرس شمالی، در چارچوب الزامات و قوانین حفظ میراث فرهنگی جهانی، جهت انتقال آنها به نسل‌های آینده و زمینه‌سازی برای کارهای آینده از اهمیت بالایی برخوردار است. همانطور که در پیام رئیس جمهور کشور آمده است، قبرس در طول ۳۰۰ سال حکومت عثمانی، دوره‌ای استثنایی از لحاظ صلح، عدالت و رفاه را تجربه کرده است.
در این راستا،
1- حفظ و نگهداری میراث فرهنگی ملموس و ناملموس ترک که در این کنگره به آنها اشاره شد وظیفه ای بر دوش مقامات ذیصلاح و مسئول کشور است.
2- برای رشد و پرورش نسل‌های آینده ساز قبرس شمالی با آگاهی از ارزش‌های ملی و معنوی، لازم است هرگونه حمایت‌های علمی به مقامات جمهوری ترک قبرس شمالی ارائه شود، و افزایش مشارکت نهادها و سازمان‌های ترکیه در این زمینه ضروری به نظر می رسد.
در پایان با استفاده از این فرصت از دولتمردان، دانشمندان، اساتید و محققانی که در کنگره حضور یافتند و همچنین از همه شرکت‌کنندگان قدردانی می کنیم.
