Başkanımız Doç. Dr. Zeki ERASLAN, TRT Avaz’da Türk Kültürüne Katkı Sağlayan Projelerimizi Anlattı

Atatürk Kültür Merkezi Başkanımız Doç. Dr. Zeki ERASLAN, konuk olduğu TRT Avaz kanalında “Bir Kahve Bin Havadis” programında kurumumuz tarafından yürütülen kültürel projeleri ve Türk masal geleneğinin korunmasına yönelik çalışmaları detaylı bir şekilde paylaştı.

Türk Masal Külliyatı (Türkiye Sahası) Projesi

Başkan ERASLAN, TÜMAK projesinin Cumhurbaşkanlığı Yatırım Programı desteğiyle yürütüldüğünü belirterek, “Türk masallarını İslamiyet öncesinden günümüze kadar derleyip tek bir veri tabanında topluyoruz. Böylece hem akademik araştırmalar için önemli bir kaynak oluşturuyoruz hem de masallarımızın unutulmasını engelliyoruz” dedi.

  • Türkiye’nin 7 bölgesinden derlenen 6.269 masaldan 4.223’ünün incelemesi tamamlandı; 2.977 masal onaylandı ve 311 masal www.masal.gov.tr üzerinden erişime açıldı.
  • Masal Masal Türkiye uygulamasında 200 masal, İstanbul Türkçesi ve 27 şehrimizin yöre ağızlarıyla seslendirildi. Uygulama 141 ülkede cep telefonlarına indirildi; Başkan ERASLAN, “2026 yılında 65 masal daha ekleyerek uygulamamızın uluslararası tanınırlığını artıracağız” dedi.
  • 25 masal, İngilizce, Almanca, Fransızca, Farsça, Arapça, İspanyolca, Japonca ve Rusça olarak dünya çocuklarının beğenisine sunuldu; 50 masalın çevirisi ve seslendirilmesi planlanıyor.
  • Masal Anlatıcılığı Kursu ile bugüne kadar 300 kişiye sertifika verildi; 1.000 kişi daha kurslara katılacak.
  • TBMM, bakanlıklar ve kültür merkezleri ile yapılan protokollerle masalların tanıtımı sağlandı; TRT, THY ve DDY gibi kurumlarla iş birlikleri artırılacak.
  • Türk Dünyası Masalları uygulamasıyla 13 Azerbaycan ve 15 Türkiye masalı, Azerbaycan ve Türkiye Türkçesi ile paylaşıldı; 2026’da Özbekistan masalları eklenecek.

Çocuklar İçin Türk Masallarından Seçmeler Projesi

Başkan ERASLAN, TÜMAK projesinden seçilen masalların çocukların değerler eğitimine katkı sağlamak amacıyla kitaplaştırıldığını ve animasyonlarının hazırlandığını belirtti:

  • 25 masal 3 seri hâlinde basıldı; 1. ve 2. seri Braille alfabesi ile görme engelli çocuklara ulaştırıldı. 3. serideki 10 masalın Braille baskısı yapılacak.
  • Masallar, İngilizce, Almanca, Fransızca, Farsça, Arapça, İspanyolca, Japonca ve Rusça çevirileri ile 8 dilde baskıya hazırlandı; 10 masalın Almanca basımı tamamlandı. Diğer dillerde basım planlanıyor.
  • AKMB Çocuk Youtube Kanalı aracılığıyla, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda Türk ve dünya çocuklarına masallar Türkçe ve 8 farklı dilde sunuldu; 2026’da 10 yeni animasyon eklenecek.

Türk Devlet ve Düşünce Hayatına Yön Veren Şahsiyetlerin Kısa Yaşam Öyküleri Serisi

16-20 yaş aralığındaki genç kuşağa Türk kültür ve bilim dünyasının öncü şahsiyetlerini tanıtmayı hedefleyen projeyi anlatan Başkan ERASLAN, “Gençlerimizin hem kendi kültürünü tanıması hem de uluslararası platformda kültürümüzü doğru şekilde anlatabilmesi için bu çalışmalar büyük önem taşıyor” dedi.

  • Yunus Emre, Aydın Sayılı, Cahit Arf, Fatih Sultan Mehmet, Mustafa Kemal Atatürk, Cezeri, Farabi ve Katip Çelebi setleri tamamlandı; yıl sonuna kadar Ahmet Yesevi seti tamamlanacak. 2026’da Ahmet Cevdet Paşa, Mevlana, Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan ve Hacı Bektaş Veli serileri hazırlanacak.
  • Genç Çevirmen Adayları Yarışması kapsamında 23 öğrenci ödüllendirildi; üçüncü yarışmanın gerçekleştirilmesi planlanıyor.

Kültür Tarihi ve Açık Kaynak Projeleri

Başkan ERASLAN, kurumun sanat tarihi ve giyim-kuşam alanlarında dijital kaynaklar oluşturduğunu belirtti ve önümüzdeki yıllarda mitoloji, mutfak kültürü ve geleneksel tiyatro gibi alanlarla açık kaynak projelerinin artırılacağını ifade etti.

CTS, TÜRKSA ve TÜGİKİP Projeleri

  • Cumhuriyet Dönemi Türk Sanatı Tarihi Ansiklopedisi, Türk Sanatında Sanatçılar Ansiklopedisi ve Türkiye Giyinme Kimliği Platformu ile sanat ve kültürel miras araştırılıyor, belgeleniyor ve paylaşılıyor.
  • Proje web siteleri hazırlanmış olup, 2026’da telefon uygulamaları ile erişim kolaylaştırılacak.

Türk Kültürünün Canlı Tanıkları Belgesel Serisi

Başkan ERASLAN, projeyle Türk kültürünü araştıran ve tanıtan önemli bilim ve kültür insanlarının hayatından kesitlerin sunulduğunu belirterek, “Tarihî önemi olan şahsiyetlerin gelecek kuşaklarca tanınması için bu belgesel serisi büyük bir değer taşıyor” dedi.

  • 16 bilim insanının belgeselleri tamamlanarak erişime açıldı. Prof. Dr. Erol DERAN, Prof. Dr. Umay GÜNAY TÜRKEŞ, Prof. Dr. Süleyman ULUDAĞ ve Yücel PAŞMAKÇI’nın filmleri yıl sonuna kadar erişime açılacak. 2026’da 4 yeni belgesel daha seriye eklenecek.

Gökyüzünün Anahtarı: Usturlap Projesi

Astronomi ve matematik eğitimine katkı sağlayan projeyi anlatan Başkan ERASLAN, “Öğrencilerimizin hem uygulamalı eğitim alabilmesi hem de bilimsel meraklarının desteklenmesi için usturlap kılavuzu ve atölyeler hazırladık” dedi. 2026’da atölye çalışmalarının artırılması planlanıyor.