Başkanımız Doç. Dr. Zeki ERASLAN, 30 Nisan 2025 tarihinde Özbekistan’ın Buhara şehrindeki Bahaüddin Nakşibendi Külliyesi Kongre Merkezi’nde düzenlenen “2. Uluslararası Küresel Bütünleşme Sürecinde Türk Dillerinin Gelişimi: Sorunlar ve Çözümler Sempozyumu”na katıldı.
Türk Dil Kurumu ve Alişîr Nevâyî Adındaki Taşkent Devlet Özbek Dili ve Edebiyatı Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen “2. Uluslararası Küresel Bütünleşme Sürecinde Türk Dillerinin Gelişimi: Sorunlar ve Çözümler Sempozyumu (Bilgi Şöleni)” açış konuşmasına Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı BE Prof. Dr. Derya ÖRS ve Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman MERT’in selamlarını ileterek başlayan Doç. Dr. ERASLAN, tarihî ve manevi zenginliğiyle yüzyıllardır ilim ve irfanın beşiği olan Özbekistan’ın kadim şehri Buhara’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Doç. Dr. ERASLAN, “2. Uluslararası Küresel Bütünleşme Sürecinde Türk Dillerinin Gelişimi: Sorunlar ve Çözümler Sempozyumu”nun sadece bilimsel bir toplantıdan ibaret olmayıp Türk dünyasının ortak tarihî ve kültürel mirasının geleceğe taşınması için güçlü ve kalıcı bir adım olarak da kabul edilmesi gerektiğinin altını çizdikten sonra sözlerini şöyle sürdürdü:
“Küreselleşmenin her alanda etkisini hissettirdiği, teknolojik ilerlemenin sınır tanımadığı bir çağda yaşıyoruz. Bu yeni çağ, bizlere önemli fırsatlar sunduğu kadar, dilimizin, kültürümüzün ve kimliğimizin korunması konusunda da ciddi sorumluluklar yüklüyor. Dil bir milletin ruhudur; hafızası, tarihî ve kültürel mirasıdır. Dil, yalnızca bir iletişim aracı değil, bir halkın dünyaya bakışını, geçmişini ve geleceğe dair umutlarını taşıyan canlı bir varlıktır. Türk dili ise, kadim çağlardan bugüne, geniş bir coğrafyada birçok büyük medeniyeti yoğurmuş, nice köklü kültürlere can vermiş bir dildir. Bugün elimizde bulunan Kutadgu Bilig, Divanü Lugati’t-Türk, Dede Korkut Kitabı gibi eserler, yalnızca belirli bir bölgenin değil, bütün Türk dünyasının müşterek hazineleridir. Bu eserler, hepimizin ortak geçmişinin tanıklarıdır; edebî değerleriyle olduğu kadar, dilimizin, düşünce dünyamızın, hayata bakışımızın ve tarihî kimliğimizin de abidevi örnekleridir. Türkçenin bu büyük mirası, geçmişten bugüne farklı lehçeler, ağızlar ve yazı dilleri yoluyla zenginleşmiş; her yeni kuşakla yeniden şekillenmiş ve bugün küresel bütünleşmenin meydan okumaları karşısında korunması gereken bir değer hâline gelmiştir. Bu manada dilimize sahip çıkmak, geleceğimize sahip çıkmaktır. Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY’un, bu çerçevede Türk dünyasına yönelik olarak hizmetlerini artırarak devam ettireceğine dair inancım tamdır.”
Açış konuşmalarından sonra Doç. Dr. Zeki ERASLAN tarafından Buhara Vilayeti Valisi Botir ZARIPOV, Buhara Devlet Üniversitesi Rektörü Obidjon XAMIDOV ve Özbekistan Cumhuriyeti Bakanlar Kuruluna Bağlı Özbek Dilini Geliştirme Fonu Başkanı Azizjon EMINOV’a Kurumumuz tarafından yayımlanan Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig (Viyana, Fergana, Kahire Nüshaları) adlı eser hediye edildi. Doç. Dr. ERASLAN’a Alişîr Nevâyî Adındaki Taşkent Devlet Özbek Dili ve Edebiyatı Üniversitesine Bağlı Devlet Dilinde İş Yürütmenin Esaslarını Okutma ve Hizmet İçi Eğitim Merkezi Müdürü Inomjon AZIMOV tarafından çapan giydirilerek çeşitli hediyeler takdim edildi.
Yapılan açış konuşmaları ve verilen hediyelerin ardından başlayan sempozyum oturumlarında alanında uzman isimlerce dil bilimi, sözlükçülük, ortak alfabenin Türk dünyasındaki bütünleştirici işlevi, küreselleşmenin dile ve kültüre etkisi, sözlük ve terminoloji çalışmalarında yapay zekânın rolü, Türk dünyasındaki dil, anlam ve sözlük bilimi çalışmalarında terim birliği sağlanmasının önemi, çevirinin Türk dünyasındaki edebî, bilimsel ve kültürel yakınlaşmaya sağladığı katkılar gibi konular hakkında değerli bilgi ve öneriler içeren bildiriler sunuldu. Türk Dil Kurumunun Bilim Kurulu Üyeleri Prof. Dr. Feridun Hakan ÖZKAN, Prof. Dr. Nurettin DEMİR, Prof. Dr. Oğuzhan DURMUŞ, Prof. Dr. Ozan YILMAZ, Doç. Dr. Veli Savaş YELOK ve Dr. Öğr. Üyesi İbrahim ATABEY de sundukları bildirilerle sempozyumda yer aldılar.
“2. Uluslararası Küresel Bütünleşme Sürecinde Türk Dillerinin Gelişimi: Sorunlar ve Çözümler Sempozyumu”na, etkinliğin üçüncü günü olan 2 Mayıs 2025 tarihinde sunulacak bildiriler ve bu bildirilerde bilim dünyasıyla paylaşılan bilgi ve görüşler ışığında gelişecek bilimsel tartışma ve değerlendirmelerle devam edilecektir.
