Türk Edebiyatı Tarihi Yazımı Çalıştayı Düzenlendi

Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı tarafından düzenlenen ve Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinden gelen otuza yakın akademisyenin katılımıyla 26 Aralık Cuma günü “Türk Edebiyatı Tarihi Yazımı Çalıştayı” gerçekleştirildi.

Başkanlığımızın konferans salonunda düzenlenen çalıştayda, üç oturumda on iki bildiri sunuldu ve ülkemizdeki Türk edebiyatı tarihi yazımının sorunları tüm boyutlarıyla masaya yatırıldı.

Çalıştay açılış konuşmasını yapan Atatürk Kültür Merkezi Başkanı Prof. Dr. Turan Karataş, geçmişte benzer eserlerin hazırlandığını ancak bunların ihtiyaca cevap veremediğini dile getirerek, şunları söyledi: “Özellikle 1860’lardan bugüne 150 yıllık çağdaşlaşma döneminin edebiyat tarihini, sistemli şekilde içeren bir kitap hazırlayacağız çünkü Türk edebiyat eserlerinin çevrildiği ülkelerdeki okuyuculardan çok sayıda talep geliyor bu konuda. Orhan Pamuk’u okuyan kişi evveliyatındaki sanatkâr ve eserlerimizi de bilmek; Oğuz Atay kimdir, kimlerden etkilenmiştir, bunu öğrenmek istiyor. Çeviriler arttıkça bizim yeni zamanların edebiyat tarihine de bir ilgi oluştu. Bunları karşılayacak nitelikte bir edebiyat tarihi kaynağımız, kitabımız yok. Biz kurum olarak bunu yazdıralım, yazalım, destekleyelim istedik.”

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Derya Örs ise, yeryüzünde “edebi zenginlik” bakımından pek az millete nasip olan, ancak “kıymet bilmeme” açısından da pek az millete isabet eden bir tavır ve tutum içerisinde bulunulduğunu dile getirerek, “Geride bıraktığımız edebiyat hazinesi, sadece yeni Türk edebiyatında değil, özellikle uzun yıllar horlanmış, küçümsenmiş, aşağılanmış, halktan kopuk olduğu iddia edilmiş, bir saray edebiyatı, bir zümre edebiyatı olmakla damgalanmış olan klasik edebiyat için de geçerlidir. Yani eski harflerle yazılan her şeye saray edebiyatı demek olsa olsa bir cahillik eseridir. Halk edebiyatının eserlerini de saray edebiyatı mı kabul edeceğiz? Yani Karacaoğlan’ın, Gevheri’nin şiirleri eski harflerle yazılmadı mı? Bu takdirde 1928’de yazılan bir eser de hiç anlaşılmaz bir eser midir? O zamanki edebiyat, tarih, fizik, kimya kitapları tümüyle ölü müdür? Yani burada çok fazla ilmi zemin yaratılmadan, karşılıklı olarak taraflar bir tartışma içerisine girmektedirler. Bütün bunları doğru zeminlere oturtmak gerekir.” sözlerini aktardı.

Çalıştaya katılan hocalarımız ve işledikleri konular ise şöyleydi:

Doç. Dr. Mehmet KALPAKLI “Türk Edebiyatının Eleştirel Bir Tarihini Yazmak”

Prof. Dr. Alaattin KARACA “Türk Modernleşmesi Zihniyetinin Edebiyat Üzerine Yansıması”

Yrd. Doç. Dr. Metin Kayahan ÖZGÜL “Yakın Tarih ve Edebiyat Tarihi Yazıcılığı”

Dr. Yalçın ARMAĞAN “ Tarihdışı Estetik Kategoriler Var mıdır?”

Prof. Dr. Mehmet TÖRENEK “Köprülü ile Ağah Sırrı Levend’in Edebiyat Tarihçiliği”

Prof. Dr. Erdoğan ERBAY “Kenan Akyüz ve Nihat Sami Banarlı’nın Edebiyat Tarihçiliği, Edebiyat Tarihi Yazımı İçin Bazı Teklifleri”

Yrd. Doç. Dr. Emrah PELVANOĞLU “Tarih, Tasnif ve Tahlil: Tanpınar’dan Kaplan’a Türk Edebiyatını Kavramak”

Prof. Dr. Mehmet NARLI “Ahmet Kabaklı ve Şükran Kurdakul’un Edebiyat Tarihleri Bağlamında Edebiyat Tarihine Yaklaşımlar”

Doç. Dr. Mehmet Can DOĞAN “ Edebiyat Tarihlerinde Modern Türk Şiiri ve Süreli Yayınlar”

Prof. Dr. Aysu ARYEL ERDEN “Türk Edebiyatında Tarihsel Anlatılar, Yazarın Çağına Tanıklığı ve Edebiyat Tarihi Yazımı”

Doç. Dr. Beyhan KANTER “Edebiyat Tarihinde Roman Türünün Yeri”